Zla Kolata - 2534 m

5 kwietnia 2012
Adam Rugała

Zla i Dobra Kolata, będąc najwyższym oraz drugim szczytem Czarnogóry, warte zdobycia są nie tylko z uwagi na ich pierwsze miejsca w tabelce. Z obu wierzchołków rozciąga się świetny widok na całe Prokletije (część czarnogórską, albańską wraz z masywną Mają Jezercë, oraz kosowską), góry Visitor oraz pasmo Komovi.

Droga na wierzchołek jest niemniej atrakcyjna - lawiruje w ciekawie wyrzeźbionych skałach, mija płaskie jak stół zielone polany otoczone skałami i oferuje wciągające widoki na okoliczne góry.

Informacje i charakterystyka

Zla Kolata i cały masyw Kolat trochę różni się od postrzępionych, ostrych, sypiących się szczytów Alp Albańskich, jak choćby Maja Jezercë. Choć północna ściana Zlej Kolaty opada 500 metrów pionowo w dół, południowo-wschodnie zbocze pod wierzchołkiem porasta trawa, tak jak i sam szczyt.

Pomiędzy Ćafą Borit a Ćafą e preslopit natkniemy się na jaskinię - Ledena pećina, z której faktycznie (jak sama nazwa wskazuje) wieje lodowate powietrze, odczuwalne zwłaszcza w promieniach bałkańskiego słońca.

Okolice Ćafy Borit zaciekawią każdego, szczególnie geologów, z uwagi na unikalną budowę tutejszych skał. Trawiaste idealne wypłaszczenia, niczym żółto-zielone jeziora, otoczone są charakterystycznie wyrzeźbionymi skałami.

Widok na albańską stronę z przełęczy Ćafa e preslopit, a zwłaszcza na ścianę szczytu Maja Žat (2400 m) zrobi na każdym wrażenie.

Umiejętności

Latem dla wprawionego turysty wejście nie powinno sprawić większych problemów. Zimą zdobycie najwyższego szczytu Czarnogóry stanowi niemałe wyzwanie i wymaga oczywiście dodatkowego sprzętu.

Pozwolenia

W związku z faktem poruszania się w strefie przygranicznej z Albanią, istnieje teoretycznie obowiązek zgłoszenia swojego wyjścia straży granicznej. Pisze też tak mapa wydawnictwa Huber: It its obligatory that you report the ascent and stay in the border area. Szlak styka się z granicą albańską na przełęczy Ćafa e preslopit oraz potem na odcinku Dobra Kolata - Qafa Kolates/Ćafa Kolata - Zla Kolata. W praktyce w ogóle nie przejmowałbym się zgłaszaniem wędrówki straży granicznej, ponieważ jest nikła szansa, że ją tam spotkamy.

Woda

W kotle pod szczytem przez całe lato utrzymuje się śnieg. Trzeba mieć na uwadze fakt, że zwłaszcza późnym latem mogą wystąpić problemy z wodą. Ostatnie pewne źródełko odnaleźć można 10-15 minut przed wypłaszczeniem/przełęczą Ćafa Borit (1850 m).

Ludzie

Istnieje niewielka szansa, że spotkamy tutaj innych turystów. Zla Kolata jest jeszcze mało popularnym celem wędrówek, ale to się pewnie zmieni z uwagi na fakt bycia najwyższym szczytem kraju. Nieopodal Ćafy Borit możemy natknąć się na pasące się krowy, a na trasie do przełęczy Ćafa e preslopit - na pasterza ze stadem owiec.

Dojazd

Przeczytaj, jak dostać się do Vusanje, w dolinie Ropojana.

Trasa

Ze wsi Vusanje na najwyższy szczyt Czarnogóry trzeba pokonać 1500 m przewyższenia na dystansie ok. 12 km.

Najbardziej dogodna droga na szczyt startuje z Doliny Ropojana, we wsi Vusanje (1020 m). Trasa jest oznakowana czerwonymi kreskami ale, co ciekawe, prowadzi na szczyt Dobra Kolata, w przeciwieństwie do znaku Kolata e Keqe w Gusinje. Dlatego też by zdobyć najwyższy szczyt Czarnogóry musimy odbić ze znakowanego szlaku, na przełęczy Dvojni Prevoj/Ćafa Kolata (2430/2412 m).

Idąc od Gusinje skręcamy we wsi Vusanje w lewo (na wschód) tuż przy niepozornie wyglądającym sklepie, niedaleko od malutkiego meczetu (42.525783°N, 19.844903°E). Po przejściu około 2.5 km drogą, zostawiając w dole wieś Vusanje, dochodzimy do lekkiego wypłaszczenia, zwanego Katun Zarunica (42.520114°N, 19.862964°E). Znajduje się tu kilka pasterskich chat. Dalej, wchodząc już bardziej w las, podążamy ścieżką aż do większej polany Fuš Sirma (42.513114°N, 19.886550°E), z kolejną chatką, przy której w okresie letnim zawzięcie szczeka pies. Pnąc się pod górę w miarę otwartym terenie powoli zaczynamy dostrzegać masyw Kolac. Mijamy ostatnie pewne źródełko i dochodzimy do ciekawie wyrzeźbionych skał, po których to skacząc lądujemy wreszcie w płaskiej jak stół, porośniętej trawą niecce/polanie. Miejsce to zwie się Ćafa Borit (Qafa Borit, 1850 m, (42.502992°N, 19.896267°E)).

Stąd droga odbija ewidentnie na południe, wchodząc bez ceregieli w skałki. Droga na przełęcz Ćafa e preslopit, mijając po drodze jaskinię Ledena Pećina, nie powinna zająć dłużej niż godzinę. Z drogi widać już cel - Dobrą i Zlą Kolatę.

Z przełęczy Ćafa e preslopit (2034 m, (42.489586°N, 19.888564°E)), kierując się na południowy wschód, zmierzamy do kotła nawet latem wypełnionego śniegiem, pod północną ścianą Zlej Kolaty. Omijamy go wchodząc w skały z lewej strony i po około 30-40 minutach dochodzimy na przełęcz Dvojni Prevoj/Ćafa Kolata (2430/2412 m, (42.485194°N, 19.898917°E)).

Przełęcz ta, położona jest na granicy Albanii i Czarnogóry, między Kolatami, czyli dwoma wierzchołkami masywu Kolat (Kolac): Dobra Kolata (2528 m) oraz Zla Kolata (2534 m). Na lewo możemy podejść (10 minut z czerwonymi znakami) wzdłuż granicy, w kierunku północnym, na Dobrą Kolatę (42.488944°N, 19.899944°E) - znajdziemy nawet znak ze strzałką i napisem Maja e Kolatës.

Na wprost widoczna jest groźna i opadająca pionowo ściana najwyższego szczytu masywu Kolac - Maja e koljats (2556 m), leżącego już całkowicie na terytorium Albanii. Natomiast aby podejść na Zlą Kolatę (42.484944°N, 19.896167°E) musimy skręcić w prawo - na południe. Po 10-15 minutach, wyszukując drogę w nietrudnym terenie trawiasto-skalnym, stajemy na najwyższym szczycie Czarnogóry, gdzie dumnie powiewa polska flaga! Ze szczytu roztacza się wyśmienita, bogata panorama.

Proszę się nie przestraszyć opisu trasy na odwrocie mapy z wydawnictwa Huber, który dla warunków letnich jest wyssany z palca: A very demanding mountain destination requiring fitness and skill with moving among rocks and using a climbing harness and ropes. (...) The path is recommended for experienced and fit mountaineers, in a group of 10-12 people. Due to the karst terrain, aridness and the fact that it is unexplored, climbing the Bjelič Massif is for the time being not adequate for more extensive visits outside marked and described directions.

Chętni mogą fakultatywnie przekroczyć nielegalnie granicę i podejść w nietrudnym terenie od strony zachodniej na wyższy szczyt masywu Kolat - Maja e koljats (2556), którego to groźnie opadającą pionowo w dół ścianę zobaczymy na przełęczy Ćafa Kolata.

Biwakowanie

Dogodne miejsca na rozbicie namiotu to np. trawiaste wypłaszczenie otoczone skałami - Ćafa Borit (1850 m, niedaleko woda). Chcąc zanocować na granicy (by w przedsionku mieć Albanię, a w środku namiotu Czarnogórę) przyjazne miejsce odnajdziemy z pewnością na przełęczy Ćafa e preslopit (2034 m), albo tuż pod szczytem, pomiędzy Dobrą i Zlą Kolatą - na przełęczy Dvojni Prevoj/Ćafa Kolata (2430/2412 m).

Która Kolata jest która?

Z uwagi na zamieszanie z różnymi nazwami, wysokościami, niepełnymi informacjami w kilku dostępnych źródłach, na mapach czy znakach, stając na przełęczy Ćafa Kolata nie byliśmy jeszcze pewni która z Kolat to Zla, a która to Dobra. Postaram się to teraz wyjaśnić.

Zla Kolata - najwyższy szczyt Czarnogóry, 2534 m, inne nazwy: Kolata e Keq, Kollata e Keqe.

Dobra Kolata - drugi szczyt Czarnogóry, 2528 m, inne nazwy: Kollata e Mirë, Kolata e Mirë lub Maja e Kolatës - wg znaku na kamieniu na przełęczy Dvojni Prevoj.

Dvojni Prevoj - przełęcz pomiędzy Kolatami. Inne spotkane nazwy to: Qafa Kolates, Ćafa Kolata. Wysokość wg różnych źródeł: 2430 m, 2421 m, natomiast wedle GPS-a kalibrowanego na szczycie Dobra Kolata - 2412 m. Może rozbieżność wynika z faktu, że Dvojni Prevoj jest przełęczą położoną kilkanaście metrów wyżej, pomiędzy Zlą Kolatą oraz Mają e Koljats? Wówczas niższa przełęcz nazywałaby się Qafa Kolates lub Ćafa Kolata - nie udało mi się jednak nigdzie sprawdzić tej informacji.

Kolac, czyli masyw Kolat. Nazywany też masywem Kolata lub Kollata. Wg różnych źródeł zawiera w sobie szczyty Zla Kolata i Dobra Kolata, choć bezpośrednio połączony jest z wyższym szczytem, który nazywa się podobnie (może więc należy do tego masywu?):

Koljats lub Maja e koljats, o wysokości: 2553, względnie 2556 m. Szczyt ten na Google Earth jest błędnie podpisany jest jako... Zla Kolata. Opis trasy na mapie wydawnictwa Huber też może wprowadzić w błąd.

Jak więc widzimy, niezłe zamieszanie.

 

Zainteresował Cię ten wpis? Może warto podzielić się nim z innymi?

Adam Rugała

Tagi: Czarnogóra, Dobra Kolata, góry, Prokletije, Zla Kolata