26 listopada 2023
Wchodząc na szczyt Harghita Mădăraș nie myślałem, że nagle przeniosę się z Rumunii na Węgry. Co więcej, na Wielkie Węgry, te przedtrianońskie Węgry Królewskie, prosto pod koronę Świętego Stefana.
Na najwyższym szczycie Munții Harghita, a raczej Hargita-hegység, będziemy lawirować wśród niezliczonych węgierskich i szeklerskich krzyży, postumentów, kopjaf, flag, chorągiewek, tasiemek, tablic, cytatów, rzeźb i turulów. Wszystko krzyczy:
Tu są Węgry! A Wielkie Węgry powrócą!
Zapraszam na przegląd węgierskiej symboliki, która jak nigdzie indziej osiąga tu rekordowe zagęszczenie na jednostkę powierzchni.
Węgierska flaga
Zacznijmy oczywiście od klasycznej, węgierskiej zielono-biało-czerwonej flagi:
Flagi przybierają też postać małych wstążeczek, które Węgrzy chętnie zostawiają w miejscach ważnych dla ich madziarskiej tożsamości. Niczym tybetańskie flagi modlitewne...
Są też węgierskie flagi z herbem. Jest to nawiązanie do wariantu, który obowiązywał za czasów Królestwa Węgier.
Cztery pasy [na herbie] reprezentują cztery główne rzeki historycznych Węgier (Dunaj, Cisa, Drawa, Sawa). Trzy wzgórza oznaczają góry historycznych Węgier: Tatry, Fatrę, Matrę. Korona na szczycie pagórka symbolizuje dążenie do niepodległości Węgier.[1]
Korona Św. Stefana
Korona Świętego Stefana widoczna na herbie jest narodową relikwią i najważniejszym symbolem państwa węgierskiego.
Koronę wieńczy charakterystyczny przekrzywiony złoty krzyżyk. Krzyż ten został wygięty w wyniku uszkodzenia korony i nie został wyprostowany.
Kraje Korony Świętego Stefana to też określenie terytoriów podległych władzy królów węgierskich.
Turul
Turul to mityczny ptak dla madziarskiej tożsamości:
- praojciec narodu węgierskiego
- święty ptak Arpadów
- wojskowy symbol Węgrów od czasów Attyli
- miał przyprowadzić Madziarów do Kotliny Panońskiej
- postać Istena, najwyższego boga pogańskich Węgrów
Arpad przeprowadził Madziarów przez Karpaty, a dokładnie przez Przełęcz Werecką w Karpatach Ukraińskich, na tereny obecnej Kotliny Panońskiej. Dało to początek węgierskiemu osadnictwu na Nizinie Węgierskiej.
Attyla, czyli legendarny wódz Hunów, bezpośrednio przyczynił się do upadku Cesarstwa Rzymskiego. Choć nie był Madziarem, wciąż przez wielu utożsamiany jest z założycielem Węgier. Attila to do dziś popularne imię na Węgrzech.
Flaga Szeklerska
Flaga węgierskojęzycznych Szeklerów, czyli ludu zamieszkującego Seklerszczyznę (węg. Székelyföld – ziemia Seklerów). Seklerszczyzna to fragment Siedmiogrodu, obejmujący okręgi Harghita, Covasna i Marusza.
Harghita Mădăraș (Madarasi Hargita) znajduje się w samym sercu Ziemi Seklerów.
W 2002 roku w Rumunii mieszkało około 650 tysięcy Szeklerów. W dzisiejszych czasach Szeklerzy w spisach powszechnych zadeklarowani są głównie jako Węgrzy. Jest to wynikiem procesu madziaryzacji, konieczności obrony swojej tożsamości w opozycji do procesów rumunizacji i utrzymania odrębności narodowej.
Słońce i księżyc
Słońce i Księżyc są symbolami Szeklerów i są używane w herbie Siedmiogrodu oraz na rumuńskim i mołdawskim herbie. Słońce i Księżyc, symbole kosmicznego świata, są znane z węgierskich znalezisk grobowych z okresu węgierskiego podboju. Po tym, jak Węgrzy przyjęli chrześcijaństwo w XI wieku, znaczenie tych ikon stało się symboliczne.
Kopjafa
Kopjafa, kopijnik - czyli słupowy nagrobek charakterystyczny dla Szeklerów.
Początkowo umieszczane na grobach Szeklerów. Nagrobek szeklerski składa się z trzech-czterech elementów: głowy, (czasem: szyi), tułowia, nogi. Każdy z tych elementów miał swoje znaczenie, informował o płci, wieku lub statusie zmarłego.
Obecnie można je znaleźć na terenie całych Węgier jako tradycyjne pomniki.
Wielkie Węgry i Trianon
Pamięć o podpisaniu traktatu w Trianon, choć zdarzyło się to ponad 100 lat temu, jest wciąż żywa. W wyniku ustaleń traktatu Węgry utraciły: dostęp do morza, prawie 2/3 ludności (13 z 21 milionów), ~70% obszaru państwa (pozostało 93 tys. km² z 325 tys. km²) na rzecz: Rumunii, Czechosłowacji, Jugosławii, Austrii a nawet Polski.
Poniżej widzimy tablicę pamiątkową z terenem obecnych Węgier, na tle Królestwa Węgier sprzed traktatu, który kończył dla Madziarów I wojnę światową:
Hymn Węgier - Boże, zbaw Węgrów
A tutaj inna kamienna tablica zawierającą mapę Wielkich Węgier z inskrypcją: Isten, áldd meg a magyart.
Isten, áldd meg a magyart - to pierwszy wers hymnu Węgier i znaczy: Boże, zbaw Węgrów.
Nie pozostaje nic innego tylko za zamówione piwo Harghita w okręgu Harghita pod szczytem Harghita w Górach Harghita podziękować: köszönöm, a nie: mulțumesc.
Przypisy: [1] pl.wikipedia...Herb_Węgier
Zainteresował Cię ten wpis? Może warto podzielić się nim z innymi?
Tagi: Karpaty, Karpaty Rumuńskie, Korona Karpat Rumuńskich, Węgry
Skomentuj...