Karpaty Ukraińskie

Przedstawiam kompendium wiedzy o Karpatach na Ukrainie. Część inspiracyjna, organizacyjna, informacyjna i materiały o każdym z 23 pasm górskich w ukraińskich Karpatach — fenomenalnej części Karpat Wschodnich.

Inspiracja

Gdzie jechać, co zobaczyć, jakie trasy wybrać?

Organizacja

Materiały pomocne w organizowaniu wypraw w Karpaty Ukraińskie we własnym zakresie.

Informacje

Podstawowe informacje o Karpatach na Ukrainie.

Pasma

Przegląd wszystkich 23 pasm górskich w Ukraińskich Karpatach.

Góry Sanocko-Turczańskie

Czyli ukraińskie Werchniodnistrowski Beskidy. Niewysokie pasmo ciągnące się od Sanu (w Polsce) do Stryja (na Ukrainie). Przeważnie zalesione góry mają ciekawy charakter, tzw. układ rusztowy - ciągnących się z północnego zachodu na południowy wschód równoległych grzbietów, które przedzielone są dolinami.

Najwyższym szczytem jest Magura Łomniańska (1024 m), a pomiędzy szczytami Czontyjówki (913 m) i Rozłucza (932 m) znajdują się źródła Dniestru.

Zobacz panoramy 360° z Gór Sanocko-Turczańskich

Oglądaj zdjęcia z Gór Sanocko-Turczańskich

Bieszczady Zachodnie

Na terenie Ukrainy leżą przecież Bieszczady Zachodnie, zwane w polskiej literaturze po prostu Bieszczadami. Przekraczają one nieznacznie granicę polsko-ukraińską, ciągnąc się do Przełęczy Użockiej na wschodzie. Granicą Bieszczad Zachodnich na północnym wschodzie jest San, natomiast na południu - rzeka Uż.

Wobec tego najwyższym szczytem ukraińskiej części Bieszczad Zachodnich jest Kińczyk Bukowski (1251 m), na granicy polsko-ukraińskiej. Kolejną ciekawostką jest fakt, że w Bieszczadach, nieopodal szczytu Krzemieńca (1221 m), znajduję się trójstyk granic Polski, Ukrainy i Słowacji.

Oglądaj zdjęcia z Bieszczad (Zachodnich)

Zobacz opisane panoramy 360° z Bieszczad (Zachodnich)

Grzbiet Wododziałowy | Bieszczady Wschodnie

Dla celów turystycznych przyjęło się, że Bieszczady Wschodnie to głównie połonina którą wieńczy Pikuj, ot dalszy ciąg naszych polskich Bieszczad, tylko na Ukrainie. Sprawa jest jednak dużo bardziej złożona. W skrócie: Bieszczady Wschodnie to Grzbiet Wododziałowy + Beskidy Skolskie.

Mamy tu m.in. malowniczą połoninę, która swoją długością o wiele przewyższa te znane nam z polskiej części Bieszczad. Biegła też tędy dawna granica II RP, czy Główny Szlak Beskidzki Wschodniokarpacki.

Zobacz opisane panoramy 360° z Grzbietu Wododziałowego

Oglądaj zdjęcia z Grzbietu Wododziałowego

Połonina Równa

Połonina Równa jest dość rozległym pasmem górskim w zachodniej części Karpat na Ukrainie. Ciągnie się od Użu po Wiczę. Nie ma jednej, wyraźnie zaznaczonej grani głównej, a raczej zbiór szczytów, mniejszych masywów i połonin. Górna granica lasu sięga ok. 1150 m, wyżej - łąki górskie. Trzy wierzchołki wyraźnie dominują: Polonina Runa (1480 m), Ostra Hora (1405 m) i Liutańska Holica (1375 m).

Zobacz opisane panoramy 360° z Połoniny Równej

Oglądaj zdjęcia z Połoniny Równej

Beskidy Skolskie

Pasmo ciągnące się pomiędzy Stryjem a Mizunką. Pomimo bliskości Lwowa czy Stryju, góry te wydają się być dość dzikie, należą do najsłabiej zaludnionych pasm ukraińskiej części Karpat. Nie ma pasterstwa. Beskidy Skolskie są zalesione, łąki górskie występują tylko na wyższych grzbietach. Wówczas piękne widoki gwarantowane.

Zobacz opisane panoramy 360° z Beskidów Skolskich

Oglądaj zdjęcia z Beskidów Skolskich

Połonina Borżawa

Długie na 50 km pasmo górskie na Zakarpaciu. Stożkowe szczyty pokryte są połoninami. Jedno z popularniejszych i mocniej eksploatowanych pasm w Karpatach Ukraińskich z uwagi na: dobry dojazd, całoroczny wyciąg krzesełkowy, przekaźnik radiowo-telewizyjny, czy stację meteo.

Borżawa od zachodu graniczy z Połoniną Równą, a od wschodu z Połoniną Czerwoną. Najwyższymi szczytami są: Stij (Stoj, Stohy; ukr. Стой, Стій) - 1677 m, zwornikowy Wielki Wierch (Великий Верх) - 1598 m oraz Żydowska Magura (Магура-Жиде) - 1519 m.

Zobacz opisane panoramy 360° z Połoniny Borżawy

Oglądaj zdjęcia z Połoniny Borżawy

Gorgany

Najrozleglejsze pasmo w Karpatach Ukraińskich. Rozciąga się od Przełęczy Toruńskiej na północnym zachodzie do Przełęczy Jabłonickiej (Tatarskiej) na południowym wschodzie. Gorgany są czterokrotnie większe obszarowo od Czarnohory i 20 razy rozleglejsze od polskiej części Tatr!

Dużo opadów, dużo kosówek, duże wysokości względne i wreszcie wiele miejsc, gdzie można poczuć prawdziwą przestrzeń gór. Wędrując po Gorganach będziemy napotykać wiele śladów polskości - polsko-czechosłowackie słupki graniczne z czasów II RP, ruiny schronisk, cmentarze wojenne czy pozostałości górskich kolejek wąskotorowych.

Zobacz opisane panoramy 360° z Gorganów

Oglądaj zdjęcia z Gorganów

Góry Pokuckie

Pomiędzy Prutem i Czeremoszem rozciągają się Góry Pokuckie (zwane także czasami Beskidami Pokuckimi lub Beskidami Huculskimi). Główny obszar zamieszkiwania Hucułów. Pasmo to jest odczuwalnie bardziej zagospodarowane i zaludnione niż inne, sąsiadujące pasma. W wielu miejscach góry otwierają się połoninami. W południowej cześci pasma niektóre szczyty dość kopiaste, z rumowiskami skalnymi, np. Rotyło.

Świetnym pomysłem na wędrówkę w Górami Pokuckimi jest przejście granią od Werchowiny, przez Rotyło, Hordię, Czornyj Pohar do Tatarowa lub Mikuliczyna.

Zobacz opisane panoramy 360° z Gór Pokuckich

Oglądaj zdjęcia z Gór Pokuckich

Połonina Krasna

Połonina Krasna ciągnie się od Tereswy do Riki. Krasna, czyli czerwona. I faktycznie - w odpowiedniej porze roku połonina nabiera właśnie takiego koloru! Lasy kończą się przeważnie na wysokości ~1300 m. Powyżej czekają nas już świetne widoki, m.in. na Świdowiec i Gorgany.

Najlepszym pomysłem na Krasną jest po prostu przejście jej całej - od wsi Krasna lub od Ust-Czornej do Kołoczawy.

Zobacz opisane panoramy 360° z Połoniny Krasnej

Oglądaj zdjęcia z Połoniny Krasnej

Świdowiec

Świdowiec jest ciekawy, bo szerszy niż dłuższy - jego główny grzbiet jest krótszy od odchodzących od niego rozwlekłych ramion, zwanych płajami świdowieckimi. Grań główna ciągnie się od Tereswy i Brusturianki do Czarnej Cisy, natomiast ramiona opadają na południe aż do Cisy.

Nie jest to niskie pasmo — trzecie na Ukrainie. Swoją kulminację ma na 1881 m n.p.m., na szczycie Bliźnicy. Pierwszorzędne widoki na każdą stronę. Znajdziemy tutaj nawet jeziora polodowcowe. Piękne i długie połoniny - nic tylko wędrować!

Zobacz opisane panoramy 360° ze Świdowca

Oglądaj zdjęcia ze Świdowca

Góry Rachowskie

Góry Rachowskie to ukraińska część Karpat Marmaroskich, rozciągająca się od doliny Cisy (na zachodzie) do Stogu (na wschodzie). Północną granicę stanowi dolina Białej Cisy, a południową oczywiście granica ukraińsko-rumuńska, będąca jednocześnie granią główną wspomnianych Gór Rachowskich.

Góry miejscami mają ostry i wysokogórski charakter. W górnych partiach - połoniny. Wyśmienite widoki na Czarnohorę, rumuńską część Marmaroszy, a nawet Czywczyny, Świdowiec, Alpy Rodniańskie.

Zobacz opisane panoramy 360° z Gór Rachowskich

Oglądaj zdjęcia z Gór Rachowskich

Czarnohora

Najwyższe pasmo Karpat Wschodnich na Ukrainie zajmujące centralną część Huculszczyzny. Rzeźba Czarnohory ma charakter wysokogórski. Na grzbietach połoniny, niżej iglaki, a w dole bukowe lasy pierwotne. Odkryjemy też polodowcowe jeziorka.

Odpoczywając przy byłym polsko-czechosłowackim słupku granicznym, czy patrząc sentymentalnie na Białego Słonia mamy szansę usłyszeć skoczną melodię graną przez mieszkającego tutaj pasterza...

Zobacz opisane panoramy 360° z Czarnohory

Oglądaj zdjęcia z Czarnohory

Połoniny Hryniawskie (Hryniawy)

Na południowy wschód od Czarnohory mamy Połoniny Hryniawskie. Pasmo górskie zamknięte jest Białym i Czarnym Czeremoszem. Faktycznie, sporo połonin, a widoki dookoła wyśmienite - Czarnohora, Czywczyny, Jałowiczory. W przeciwieństwie do innych, okolicznych pasm, z Hryniaw miejscowi zdają się czerpać w dużo większym stopniu: sporo pasterstwa, borówkarzy, kapliczek.

Zobacz opisane panoramy 360° z Połonin Hryniawskich

Oglądaj zdjęcia z Połonin Hryniawskich

Góry Czywczyńskie (Czywczyny)

Czywczyny to ukraińska część Marmaroszy. Góry Czywczyńskie rozciągają się od Stoga (dawnego trójstyku granic II Rzeczypospolitej, Czechosłowacji i Rumunii) do Perkałabu. Główną granią Czywczynów przebiegała granica II RP z Rumunią, a obecnie jest to granica Ukrainy i Rumunii. 

Na Hnitessie, czyli najbardziej na południe wysuniętym punkcie II Rzeczypospolitej, wedle legendy miał znajdować się kamień z wyrytymi literami FR, czyli Finis Respublicae (Koniec Rzeczypospolitej). Pasmo rzadko odwiedzane, lecz niesłychanie ciekawe.

Zobacz opisane panoramy 360° z Gór Czywczyńskich

Oglądaj zdjęcia z Gór Czywczyńskich

Góry Jałowiczorskie (Jałowiczory)

Pomiędzy Białym Czeremoszem a Putyłką znajduje się kolejne pasmo, o którym zapewne wiele osób mogło nie słyszeć. Chodzi o Góry Jałowiczorskie. To niewielkie pasmo, jedno z najbardziej na południe i wschód wysuniętych pasm w Karpatach Ukraińskich. Jałowiczory, nazywane są również Górami Putyłskimi. Wraz z graniczącymi z nimi od wschodu górami Wyżnicko-Strażowskimi mogą stanowić Góry Bukowińskie. Jeśli do tego dodamy jeszcze Góry Pokuckie, wówczas dostaniemy znane Karpaty Pokucko-Bukowińskie.

W partiach szczytowych połoniny, na których wypasają Hucułowie. Najwyższymi szczytami są Tomnatyk (1565 m) i Jarowica (1587 m). Na Tomantyku znajdują się ruiny stacji radarowej do obrony przeciwlotniczej.

Zobacz opisane panoramy 360° z Gór Jałowiczorskich

Oglądaj zdjęcia z Gór Jałowiczorskich

Góry Wyżnicko-Strażowskie

To przedłużenie Gór Pokuckich na południe, pasmo rozciąga się od Czeremoszu do Suczawy. Innymi słowy: Karpaty Pokucko-Bukowińskie = Góry Pokuckie + Góry Wyżnicko-Strażowskie właśnie.

Najbardziej na wschód wysunięte pasmo w Karpatach na Ukrainie. Głównie zalesione. Najwyższym szczytem jest Łungul (Długi Groń, 1381 m).

Zobacz opisane panoramy 360° z Gór Wyżnicko-Strażowskich

Oglądaj zdjęcia z Gór Wyżnicko-Strażowskich

Beskidy Brzeżne

Beskidy Brzeżne ciągną się wąskim pasem pomiędzy doliną górnego Dniestru, przez przełom Stryju k. Synowódzka Niżnego, aż do doliny Prutu pod Delatynem. Wysokości nie przekraczają 1000 m n.p.m. Najwyższym szczytem Beskidów Brzeżnych jest Ciuchowy Dział (939 m), położony na wschód od Schodnicy. Ciekawostką tego pasma są wychodnie zbudowane ze skał piaskowcowych.

Zobacz opisane panoramy 360° z Beskidów Brzeżnych

Oglądaj zdjęcia z Beskidów Brzeżnych

Pasmo Wulkaniczne (Wyhorlacko-Gutyjskie)

Region Wewnętrznych Karpat Wschodnich, ciągnący się od Słowacji do Rumunii. Składa się z kilku mniejszych pasm górskich pochodzenia wulkanicznego, najmłodszych tworów geologicznych w Karpatach Ukraińskich. Na terytorium Ukrainy mamy: Wyhorlat, Makowicę, Syniak, Wielki Dział, Tupy i Gutiński Masyw (Góry Oasz).

Wyhorlat

Pasmo górskie położone na samym wschodzie Słowacji. Ale Wyhorlat to nie tylko Słowacja, ale też Ukraina. Masyw Popriečnego przecięty jest granicą, a po ukraińskiej stronie Wyhorljat (ukr. Вигорлят) opada do Użu. Najwyższym szczytem ukraińskiej części jest Witrowa Skała (słow. Vetrová skala).

Wyhorlackie szczyty nie są wysokie, lecz wybitne, co najbardziej czuć gdy staje się na najwyższym szczycie pasma i spogląda na południe - zbocza opadają 800 metrów w dół a góry raptownie się kończą. Dalej już tylko Kotlina Panońska. Ciemne andezyty przypominają często o pochodzeniu wulkanicznym całego pasma.

Zobacz opisane panoramy 360° z Wyhorlatu

Oglądaj zdjęcia z Wyhorlatu

Makowica

Niewysokie pasmo położone na południe od Połoniny Równej. Pomiędzy Wyhorlatem i Syniakiem, ciągnie się od Użu do Wyznicy. Najwyższym szczytem jest Makowica (978 m).

Oglądaj zdjęcia z Makowicy

Zobacz panoramę 360° z Makowicy

Syniak

Pasmo Syniak leży pomiędzy Makowicą i Wielkim Działem, ciągnie się od rzeki Wyznica do Latoricy. Najwyższym szczytem jest Dunawka (1018 m).

Oglądaj zdjęcia z Syniaka

Zobacz panoramę 360° z Dunawki w Syniaku

Wielki Dział

Wulkaniczne pasmo pomiędzy Syniakiem i Tupami, ciągnie się od Latoricy do rzeki Borżawa. Najwyższym szczytem jest Bużora (1081 m.), dobrze widoczna ze środkowej części Połoniny Borżawy.

Oglądaj zdjęcia z Wielkiego Działu

Zobacz panoramę 360° z Bużory w Wielkim Dziale

Tupy

Tupy (daw. Góry Sewluskie) to niewielkie pasmo położone na północ od miasta Chust, pomiędzy Wielkim Działem i Gutińskim Masywem. Najwyższym szczytem jest Tupyj (878 m).

Zobacz panoramy 360° z Tupów

Oglądaj zdjęcia z Tupów

Gutiński Masyw

Na granicy ukraińsko-rumuńskiej mamy kolejne pasmo, zwane Gutińskim Masywem. Graniczne góry tworzą grzbiet z największym wzniesieniem 1093 m już na terytorium Rumunii; po ukraińskiej stronie najwyższym szczytem jest Frasyn (826 m). Gutiński Masyw dużo częściej występuje pod bardziej rozpowszechnioną w Polsce i Rumunii nazwą Gór Oasz (rum. Munții Oaș).

Oglądaj zdjęcia z Masywu Gutińskiego

Zobacz panoramę 360° z Frasyna w Gutińskim Masywie

Korona Karpat Ukraińskich

Panoramiczne sylwetki szczytów należących do Korony Karpat Ukraińskich | Korony Gór Ukrainy.