Zakarpacki Szlak Turystyczny

Góry

15 marca 2019
Adam Rugała

Zakarpacki Szlak Turystyczny (ukr. Закарпатський туристичний шлях, ЗТШ) to obecnie najdłuższy ciągły szlak turystyczny na Ukrainie. To 315 kilometrów po Ukraińskich Karpatach!

Zaczyna się tuż przy granicy słowackiej w Wełykim Bereznym w dolinie Użu, a kończy na najwyższym szczycie Ukrainy - Howerli. Jak na długodystansowy szlak przystało, na całym odcinku znakowany kolorem czerwonym.

Szlak widowiskowy i godny polecenia, ponieważ ma ewidentnie charakter połoninowaty - przebiega przez piękniejsze pasma o takim charakterze na Ukrainie: Grzbiet Wododziałowy, Połonina Borżawa, Połonina Krasna, Świdowiec, Czarnohora. Dla urozmaicenia mamy jeszcze fragment w Bieszczadach Zachodnich i Gorganach.

Na całej długości szlak biegnie oczywiście przez Zakarpacie. W paśmie Grzbietu Wododziałowego wchodzi na granicę obecnego obwodu zakarpackiego, z którą styka się ponownie dopiero na finiszu - Howerli. Howerla jako punkt końcowy budzi zdziwienie, wszak naturalne wydaje się pociągnięcie tego szlaku dalej grzbietem Czarnohory a potem przez Stóg i Góry Rachowskie zejść do Diłowego - wszak to wszystko też Zakarpacie. Nie znalazłem jednak materiałów potwierdzających tę tezę.

Co ciekawe, początek Zakarpackiego Szlaku Turystycznego łączy się przez przejście graniczne Ubľa - Małyj Bereznyj ze słowackim szlakiem znakowanym również na czerwono: Ubľa - Kremenaros - Przełęcz Dukielska. A na Przełęczy Dukielskiej kończy się Cesta hrdinov SNP, czyli najdłuższy turystyczny szlak Słowacji, startujący z Bratysławy. Jest to więc świetna propozycja dla długodystansowców, np. osób chcących przejść Łuk Karpat.

Przebieg szlaku

Etap	Pasmo	Dystans	Trasa
1.	Połonina Równa	15.5 km	Wełykyj Bereznyj - Juda Werch (972 m) w paśmie Jawornik - Dubowyj Haj w dolinie Użu
2.	Bieszczady Zachodnie	50 km	Dubowyj Haj - Pliszka (1067 m) - Przełęcz Użocka
3.	Grzbiet Wododziałowy	38 km	Przełęcz Użocka - Pikuj (1408 m) - Biłasowycja
4.	Grzbiet Wododziałowy	24 km	Biłasowycja - Przełęcz Tucholska (Werecka) - Wołowiec
5.	Połonina Borżawa	46 km	Wołowiec - Wełyki Werch (1598 m) - Menczuł (1247 m) - Miżhirja
6.	Gorgany	12.5 km	Miżhirja - Synewyr
7.	Gorgany	25.5 km	Synewyr - Negrowiec (1707 m) - Kołoczawa
8.	Połonina Krasna	34.5 km	Kołoczawa - Syhlanśkyj (1564 m) - Ust-Czorna
9.	Świdowiec	45.5 km	Ust-Czorna - Tempa (1634 m) - Bliźnica (1881 m) - Trostjaniec/Kwasy
10.	Czarnohora	23.5 km	Trostjaniec/Kwasy - Petros (2020 m) - Howerla (2061 m)
	RAZEM:	315 km

Profil wysokości:

Suma podejść: ~18 km ↑ / ~16 km ↓

Opis szlaku

Szlak startuje w Wielkim Bereznym podejściem na pasmo Jawornika (Явірник), należące do Połoniny Równej. Następnie schodzi do doliny Użu, pomiędzy wsiami Sil i Kostryna. Wkraczamy w Bieszczady Zachodnie i blisko granicy słowackiej, a potem polskiej, trawersujemy m.in. Stinkę (Стінка), Czeremchę (Черемха) i wchodzimy na Pliszkę (Плішка, 1068 m). Wijąc się przy linii kolejowej niedaleko Opołonka i Piniaszkowego dochodzimy do Przęłęczy Użockiej (853 m).

Teraz podejście na Kińczyk Hnylski (1115 m) i rozpoczynamy wędrówkę długą połoniną Grzbietu Wododziałowego - od Drohobyckiego Kamienia (1186 m), przez Starostynę (1229 m), Żurowkę (1226 m), Wełykyj Werch (1309 m) aż na Pikuj (1408 m). Zejście przez Wełykyj Menczył (1036 m) do Biłasowicy w dolinie Latoricy.

Kolejnym etapem jest dojście do Wołowca przez przełęcz Tucholską (Werecką, 841 m); trasa na dłuższym odcinku biegnie granicą obecnego obwodu zakarpackiego i lwowskiego.

Z Wołowca wchodzimy w pasmo Połoniny Borżawy i przez Temnatyk (1344 m), Płaj (1331 m) stajemy na zwornikowym Wełykim Wierchu (1598 m). Szlak biegnie dalej granią główną przez Hymbę (1491 m), Magurę-Żyde (1517 m), Przełęcz Pryslip (937 m) aż do Połoniny Kuk (1189 m), skąd odbijamy i przez Menczuł (1247 m) schodzimy do Miżhirji.

Dochodzimy do Synewiru skąd szlak wspina się na Negrowiec (1707 m) w Gorganach i schodzi do Kołoczawy. Z Kołoczawy czeka nas wędrówka granią Połoniny Krasnej przez m.in. Syhliańskij (1564 m), Gropę (1495 m), Kłymową (1492 m) do Ust-Czornej.