21 listopada 2021
Adam Rugała
Przedstawiam niejednoznaczności przebiegów pasm górskich oraz najwyższych szczytów w ich ramach. Kluczowe w kontekście Korony Karpat Rumuńskich.
Lista w trakcie opracowywania.
Niejednoznaczności
Munceii Băii Mari i Munții Râpei
W rumuńskich źródłach można spotkać jeszcze góry Munceii Băii Mari ze szczytem Măgura Mare (889 m).
Podobnie z Munții Râpei, choć te przynależą do Marmaroszów.
Obczyny [11-15]
Rumuni w zależności od źródła wydzielają więcej obczyn np.: Obcina Curmăturii, Obcina Moldoviței czy Obcina Humorului, jednak ich granice nie są sprecyzowane.
Góry Putilskie [14]
Nie spotkałem się w rumuńskich materiałach z nazwą Góry Putilskie, proponowaną przez p. Jerzego Montusiewicza, stąd decyzja o przemianowaniu ich na występujące w rumuńskiej literaturze Munţii Bucovinei (Góry Bukowińskie). Swoją drogą czcy nie jest to przedłużenie ukraińskich Gór Wyżnicko-Strażowskich?
Najczęściej jednak zalicza się je do Obczyny Brodinei, której wtedy najwyższym staje się Săcăleşti.
Scoruşeţ, Sihloaia czy Cornu w Obczynie Wielkiej? [15]
W zależności od źródła wymienia się Scoruşeţ lub Vf. Sihloaia jako najwyższy szczyt. Wysokości są podobne (1222-1224 m). Jeśli jednak wierzyć rumuńskiemu geoportalowi, to Vf. Sihloaia jest o 75 cm wyższy.
Vf. Cornu leży na granicy ukraińsko-rumuńskiej, na północ od doliny rzeki Suczawa. Wg A. Dymka w Górach Rumunii Obczyna Wielka kończy się właśnie od północy na tej dolinie. Spotkałem się jednak w rumuńskich źródłach z zaliczaniem tego fragmentu pomiędzy Suczawą a granicą do Obczyny Wielkiej. Wydaje się to mało sensowne, gdy spojrzymy na rzeźbę terenu, gdzie zauważymy sztuczny przebieg granicy.
Şipoş czy Prișca w Górach Giurgeu? [22]
A. Dymek w Górach Rumunii podaje Vf. Prișca jako najwyższy szczyt Gór Giurgeu. Przyjmuje się jednak, że południowe i zachodnie granice Gór Giurgeu wytycza dolina rzeki Mureș, a od wschodu potokiem Tulgheş, a następie wzdłuż rzeki Olt. Biorąc takie granice pod uwagę, najwyższy jest Şipoş, będący w południowej części Gór Giurgeu.
Havad a Poiana Arcușului [34]
W Górach Rumunii A. Dymka czytamy, że najwyższym szczytem Gór Baraolt jest Poiana Arcușului o wys. 1019 m. Jest to po prostu inna nazwa na szczyt Havad, którego nazwa wydaje się być dużo częściej występująca.
Podobna rzecz ma się z nieopodal leżący, o 2 metry niższym szczytem Gurgău, który występuje też pod nazwą Vf. Șugaș.
Măgura Codlei [35]
W podziale rumuńskim osobno traktowany jest masyw Măgura Codlei z najwyższym szczytem o tej samej nazwie. W kontekście korony jednak to nic nie zmienia, ponieważ Măgura Codlei (1294 m) jest i tak najwyższym szczytem Gór Perszani (Munții Perșani).
Góry Diham [51]
Rumuni zdają się zaliczać Góry Diham do Gór Bucegi, nie wyodrębniając ich jako osobnej jednostki.
Południowa granica Gór Iezer-Păpușa [57]
O ile wschodnia, północna i zachodnia granica Gór Iezer-Papusza jest w miarę sprecyzowana (Râul Doamnei - Văsălatu - Curmătura Oticu (1863 m) - Boarcăș - Dâmbovița), o tyle z południową jest większy problem. Na południu Góry Iezer-Păpușa przechodzą w pogórza. Cały ten pagórkowaty teren ciągnący się od Câmpulungu na wschodzie po Curteę de Argeș na zachodzie nazywany jest Muscelele Argeşului. Różnie ta granica jest prowadzona, ale w rumuńskiej literaturze występuje najczęściej podział prowadzony od wioski Slatina, przez przełęcz Șaua Duvalmu (1242 m), następnie wzdłuż Izvorul Danciu, Cândești, Albești, Bughea, Nămăiești, Mateias, aż do Dymbowicy.
Nedeia czy Ursu? [61]
A. Dymek w Górach Rumunii podaje Ursu jako najwyższy w Górach Căpățânii. Nedeia jest jednak częściej wymieniana jako numer 1. Rumuński geoportal nie rozstrzyga tej kwestii, natomiast wg wyd. Munții Nostri, Nedeia jest o 6 metrów wyższa od Ursu.
Góry Oslea [69]
Góry Oslea często są są wciągane do Gór Wylkańskich.
Styk Gór Godeanu, Vâlcan/Oslea i Retezat [69, 70, 71, 74]
Okolice przełęczy Jiu-Cerna (1375 m) są ciekawe, wszak krzyżują się tu 3 pasma: Retezat, Góry Godeano oraz Masyw Oslea, stanowiący albo osobne pasmo górskie, albo przynależący do Gór Wylkańskich. O ile Góry Vâlcan/Oslea dochodzą do doliny Jiu Vest, tak przebieg granicy Retezatu i Godeanu nie jest tak precyzyjnie zdefiniowany. Na grani oba pasma rozdziela przełęcz Șaua Paltina (Soarbele) - 1935 m. Ale co dalej?
Na południe granica może przebiegać albo wzdłuż źródeł Jiu Vest, albo przez Dolinę Iarului i Cheile Iarului.
Na północy granica schodzi z przełęczy Șaua Soarbele do doliny Lăpușnicu Mare.
Căleanu czy Țarcu w Górach Țarcu? [76, 76B]
W zależności od źródła, za najwyższy przyjmuje się Vf. Căleanu lub Vf. Țarcu.
Częściej spotykam się z tym pierwszym wymienianym jako najwyższym, zazwyczaj podaje się też inną wysokość (np. 2192 m lub 2196 m na korzyść Căleanu w stosunku do uleżanego 2190 m dla Țarcu).
Jednakże wg Munții Nostri oba szczyty mają tą samą wysokość. Wg A. Dymka w Górach Rumunii, najwyższy jest Țarcu. Oba źródła korzystają z OSM. W rumuńskim geoportalu Vf. Țarcu ma 2190.19 m, niestety dla Căleanu nie ma podanej wysokości.
Drocea czy Highiș w Górach Zarand? [84]
A. Dymek w Górach Rumunii pisze: Vf. Drocea, 836; w zależności od poprowadzenia granic niektóre opracowania podają Vf. Highiș, 798.
Góry Codru-Moma [87, 88]
Wedle rumuńskiego regionalizacji, Góry Codru-Moma traktuje się jako 1 pasmo.
Hodrâncuşa czy Runcului? [94]
A. Dymek w Górach Rumunii uznaje za najwyższy Runcului (822 m). J. Montusiewicz - szczyt Hodrâncuşa (1027 m). Kwestia sporna dotyczy przyjętych granic Gór Pădurea Craiului.
Zainteresował Cię ten wpis? Może warto podzielić się nim z innymi?
Skomentuj...